Ζώνη NATURA 2000

Ονομασία: Κόλπος Γέρας – Έλος Ντίπι – Ορεινός Όγκος Ολύμπου
Κωδικός: GR 4110005
Έκταση: 854.000 στρ.

Ο κόλπος της Γέρας βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα της Λέσβου, κατά μήκος των ακτών του υπάρχουν μικρά αλμυρά έλη ή αλίπεδα (Ντίπι – Λάρσος – Ευρειακή – Χαραμίδα). Στη δυτική του πλευρά υψώνεται το όρος Όλυμπος με ύψος 968 μ. που καλύπτεται κυρίως από δάση καστανιάς και πευκοδάσος, εκτός από τη γυμνή ασβεστολιθική του κορυφή.

Σπάνια Είδη Οικοτόπων που Συναντάμε

Αμμοσύρτες που καλύπτονται από θαλασσινό νερό μικρού βάθους, εκτάσεις θαλάσσιου βυθού με λιβάδια ποσειδωνίας, λασπώδεις και αμμώδεις επίπεδες εκτάσεις που αποκαλύπτονται κατά την άμπωτη, αβαθείς κολπίσκοι και όρμοι, ύφαλοι, μεσογειακά αλίπεδα με βούρλα, μεσογειακές και θερμοατλαντικές ολόφιλες λόχμες, ορεινά μεσογειακά χέρσα εδάφη με ακανθώδεις θάμνους, δάση σκληρόφυλλων με αριές και πουρνάρια που χρησιμοποιούνται για βοσκή, παρόχθια δάση, ελαιώνες, δάση καστανιάς, στοές με πικροδάφνες και αρμυρίκια, δάση ορεινών κωνοφόρων με μαυρόπευκα, μεσογειακά πευκοδάση με πεύκα ενδημικά της Μεσογείου.

Σπάνια και Προστατευόμενα Φυτά

Άλυσσο της Λέσβου, Οφρύς του Βουκεφάλα, Κομπέρια, Γάλανθος του Έλβες, Τσάι του Ολύμπου, σπάνια είδη ορχεοειδών, Παιωνία ή άρρην.

Σπάνια Ζώα

Ρινόλοφος του Μπλάσιους, Μικρομυωτίδα, Τρανομυωτίδα, Γραμμωτή νεροχελώνα, Στικτή νεροχελώνα, Σπιτόφιδο, Θαλασσοκόρακας, Πορφυροτσικνιάς, Αργυροτσικνιάς, Καλαμόκιρκος, Φοινικόπτερος.

Προβλήματα

Λαθροθηρία, οικιστική δραστηριότητα, ρύπανση.

Κάμπος Ευεργέτουλα (συνοπτική περιγραφή)

Κύριο χαρακτηριστικό του κάμπου Ευεργέτουλα είναι οι εύφορες πεδιάδες (περιβόλια, ελιές, οπωροφόρα δένδρα, καρυδιές) και τα καταπράσινα ελαιόφυτα βουνά. Πολύ συχνά συναντάμε πηγές, παραδοσιακές βρύσες και μικρούς ή μεγάλους χειμαρροπόταμους. Το πλούσιο δίκτυο μονοπατιών της ελιάς και του νερού έλκουν το φυσιολάτρη επισκέπτη. Ο κάμπος και οι οικισμοί του είναι διάσπαρτοι με βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία.
Στα νότια, στη θέση «Ντίπι», εκβάλλει ο μεγαλύτερος χειμαρροπόταμος του νησιού, ο Ευεργέτουλας. Σ’ αυτόν οφείλεται και το όνομα του ομώνυμου Δήμου.

Ο Ευεργέτουλας, το όνομα του οποίου υποδηλώνει τη σπουδαιότητα και τη σημασία της ευεργεσίας του στην περιοχή από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, πηγάζει από τις βορειοδυτικές πλαγιές του όρους Όλυμπος, διέρχεται από τις τοποθεσίες Ένθρονος και Κεραμειά, ενώνεται με τους χειμαρροπόταμους των Αγίων Αναργύρων και της Καρήνης και εκβάλλει στον υδροβιότοπο Λάρσου – Ντιπίου.

(Από την ομιλία του Προκόπη Π. Μαϊστρέλη, δασκάλου στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ασωμάτου Ευεργέτουλα Λέσβου, στην 4η Γιορτή Κάστανου του Δήμου Αγιάσου. Κινηματοθέατρο Αναγνωστηρίου Αγιάσου, Κυριακή 18-11-2007, 7 μ.μ.)